*"सूरांच्या रक्तातून जन्मलेला एक लोककलावंत...एक मार्मिक व्यक्तिमहत्व… एक चळवळ… एक लोकभावना तमाशा सम्राट दत्ता महाडिक पुणेकर..!!!"*". मातीच्या गंधात वाढला, सूर हा त्याचा श्वास झाला, दुखण्यांना ताल देताना, जीवच त्याचा काव्य झाला, लोककलेचा ठेवाकार तो, मार्ग एकच सत्याचा, दत्ता महाडिक उभा इथे, दीप उजळणाऱ्या कर्तृत्वाचा."लोककलेचा प्रत्येक सूर हा केवळ ध्वनी नसतो; तो मातीचा श्वास, जनमानसाची वेदना आणि आपल्या सांस्कृतिक परंपरेची धडधड असतो. या धडधडीत स्वतःला पूर्णपणे झोकून देत आयुष्यभर लोककलेचा दीप उजळत ठेवणारे थोर लोककलावंत म्हणजे दत्ता महाडिक पुणेकर. माझ्या कला-संस्कृतीतील शतकभराच्या अनुभवावरून मला ठामपणे जाणवतं की असा कलावंत शतकातून एकदाच जन्माला येतो. मातीच्या गंधात वाढलेल्या या कलाकाराच्या रक्तातच संगीत तरल आहे; त्याच्या श्वासात सूर आहे आणि त्याच्या मनात लोकभावनांचं अथांग समुद्र. त्यांच्या प्रत्येक गायनात शेतकऱ्याचा उसासा, मजुराच्या कष्टांची खुण, सामान्य माणसाच्या दडवून ठेवलेल्या वेदना आणि जगण्यासाठी चाललेली झुंज उमटते. दत्ता महाडिक यांच्या कलेत साधेपणा आहे, आत्मीयता आहे आणि लोकजीवनाशी असलेली अविभाज्य नाळ आहे. त्यांच्या सुरेल आवाजाने गावकुसातून उठणाऱ्या माणसाच्या खऱ्या भावनांना आकार दिला, शब्द दिला आणि अभिव्यक्तीचं स्वातंत्र्य दिलं. ते केवळ गायक नाहीत; लोकपरंपरेला आणि समाजाला दिशा देणारी दिवटं पेटविणारे मार्गदर्शक आहेत.लोककला ही त्यांच्यासाठी केवळ कला नव्हती; ती समाजसेवेचं शस्त्र, परंपरेचं जतन आणि संस्कृतीचं संरक्षण होतं. गरीब मुलांना लोककला शिकवणे, गावागावात परंपरेचं संवर्धन करणे आणि नव्या पिढीला सांस्कृतिक जाणिवांची ओळख करून देणे, ही त्यांची अविरत साधना होती. ते आपल्याला शिकवतात की कलाकाराला टाळ्या मिळतात, पण त्यामागे जगाला न दिसणारी असंख्य वेदना असतात. त्यांच्या आयुष्यातील संघर्ष हा प्रत्येक लोककलावंताचा संघर्ष आहे .रंगमंचावर टाळ्या, पण घरी अंधार; आवाजात नक्षी, पण पायात चप्पल नाही; पोटात आग, पण सुरांत ओलावा; जगाची प्रशंसा, पण स्वतःसाठी न मागितलेली झुंज. परंतु या वेदनांनीच दत्ता महाडिक यांना अधिक समृद्ध केले. त्यांनी या दुःखाला संगीताची भाषा दिली, तालांची दिशा दिली आणि समाजाला विचार करायला भाग पाडलं.आजच्या डिजिटल युगातही त्यांनी लोककलेचा दीप विझू दिला नाही. त्यांच्या कलेत आधुनिकतेचा गोंधळ नाही; आहे ती शुद्धता, साधेपणा आणि लोकभावनांची निर्व्याज अनुभूती. ते जिवंत पुरावा आहेत की लोककला जिवंत असेल तर समाजाची आत्मा जिवंत राहतो. महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक इतिहासात त्यांचं स्थान अटळ, तेजस्वी आणि प्रेरणादायी आहे. त्यांच्या स्वरांनी परंपरेची वाट उजळली, संस्कृतीचं बीज जपलं आणि समाजाच्या हृदयाला स्पर्श केला. लोककलावंत सांस्कृतिक विचारमंच महाराष्ट्र राज्याच्या वतीने या महान कलावंतास मनःपूर्वक वंदन. ते आहेत म्हणूनच लोककलेची शान आजही उजळ आहे, तेजाने झळकते आहे. दत्ता महाडिक पुणेकर हे केवळ लोककलावंत नाहीत ते लोकभावनांचे दूत, समाजाच्या वेदनांचे गायक आणि संस्कृतीचे अनंत रक्षक आहेत.*लेखक✍️: आयु. गवनेरजी सरोदे साहेब (संस्थापक/अध्यक्ष, लोककलावंत सांस्कृतिक विचारमंच, महाराष्ट्रराज्य) संपर्क-9511125060*
byMEDIA POLICE TIME
-
0